شاخص‌های اَرزیابی تکتونیک فعّال در برآورد وضعیت تکتونیکی در حوضه‌ی آبخیز حبله‌رود

اندازه‌گیری‌های کمّی به ژئومورفولوژیست‌ها اجازه می‌دهد تا بطور منطقی لند فرم‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرده و شاخص‌های مورفولوژیک را محاسبه کنند. مخروط‌افکنه‌ها از اشکال متداول مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشند که تحت تأثیر عوامل زمین ساختی و اقلیمی شکل می‌گیرند. این اشکال به تغیرات تکتونیکی بسیار حساس بوده، آثار آن را در خود ثبت می‌نمایند. لذا از طریق بررسی این آثار و شواهد می‌توان به روند تأثیرات تکتونیکی و تحولات مخروط‌افکنه‌ها پی برد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت نو زمین ساخت با استفاده از شاخص‌های ژئومورفولوژیکی همچنین تحلیل نقش عوامل تکتونیکی در شکل‌گیری و تحول مورفولوژی مخروط‌افکنه‌ی‌ گرمسار می‌باشد. در این پژوهش نقشه‌های توپوگرافی، زمین شناسی، تصاویر ماهواره‌ای و مدل رقومی ارتفاعی (DEM) به عنوان داده‌های اصلی تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. همچنین مورفولوژی مخروط‌افکنه‌های منطقه از نزدیک و به صورت میدانی مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از شاخص‌های ژئومورفیک که شامل شاخص سینوسی جبهه‌ی کوهستان (Smf)، شاخص نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، عامل عدم تقارن حوضه (Af)، گرادیان طولی رودخانه (Sl)، عامل تقارن توپوگرافی (T) و شاخص ضریب مخروط‌گرایی (FCI) وضعیت منطقه از نظر میزان فعالیّت‌های تکتونیکی مورد اَرزیابی قرار گرفت. از ترکیب این شاخص‌ها با یکدیگر می‌توان رابطه‌ی شاخص فعالیّت‌های تکتونیکی (Iat) را به دست آورد. نتایج بررسی نشان داد که طبق مقادیر شاخص فعالیّت‌های تکتونیکی (Iat) مخروط‌افکنه‌ی گرمسار در کلاس فعالیّت‌های نئوتکتونیک متوسط قرار دارد، شواهد ژئومورفولوژیکی به‌دست آمده مانند پادگانه‌های رودخانه‌ای ارتفاع یافته، توالی مخروط‌افکنه‌ها، تغییر سطح اساس رودخانه حبله‌رود و وجود تراس‌های قدیمی و آبراهه‌های عمیق شده نتایج تحقیق را تأیید می‌کند.